SchildklierOorzaken van Hypothyroïdie
Jodium tekort
De belangrijkste oorzaak wereldwijd van een te lage aanmaak van thyroïde hormonen (hypothyreoïdie of hypothyroïdie) is een tekort aan jodium opname in de voeding. Deze ziekte komt voornamelijk voor in ontwikkelingslanden. Mensen halen hun jodium uit zeevissen en zeevruchten.
Jodium is een sporenelement (een stof waarvan men dagelijks een kleine hoeveelheid moet opnemen via de voeding om gezond te blijven) en is nodig voor de aanmaak van thyroïd hormoon. Volgens de aanbevelingen van de Wereld Gezondheids Organisatie moeten kinderen dagelijks 50 tot 120 microgram jodium opnemen. Voor volwassenen wordt 150 microgram aangeraden en vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven moeten minstens 200 microgram opnemen.
In de meeste Westerse landen wordt Jodium toegevoegd in bakkerszout en in het zout dat men in de winkels koopt. In België wordt dit echter nog niet systematisch gedaan, hoewel de Belgische overheid maatregelen in deze zin overweegt.
In België neemt een volwassene gemiddeld slechts 50 à 60 microgram op via de voeding hetgeen dus te weinig is.
Thyreoïditis
Autoimmuunthyreoïditis is een auto-immune ziekte waarbij het lichaam afweerstoffen maakt tegen de eigen schildklier en is de belangrijkste oorzaak van een te lage hormoon productie van de schildklier in de Westerse wereld. De schildklier zal ontsteken en vernietigt worden door de afweercellen van het lichaam.
De ziekte komt tien tot twintig keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en wordt voornamelijk gezien bij vrouwen van middelbare leeftijd.
De ziekte van Hashimoto is de belangrijkste vorm van autoïmmune thyreoïditis, maar andere ziektes kunnen een gelijkaardig ziektebeeld tonen.
Andere vormen van ontsteking van de schildklier (Riedel's thyreoïditis, thyreoïditis van De Quervain,...) zijn zeldzaam.
Na Operatie
Soms wordt een hypothyreoïdie opgewekt na een gedeeltelijke of volledige operatieve verwijdering van de schildklier (thyroïdectomie), bijvoorbeeld omwille van een tumor van de schildklier of als behandeling van een overactieve schildklier.
Medicatie
Bij hyperthyreoïdie of overactieve schildklier kan men de activiteit van de schildklier verlagen door medicatie of door radioactief jodium. Dit kan soms resulteren in een te lage activiteit en dus hypothyreoïdie.
Ook sommige andere medicijnen kunnen een invloed hebben op de schildklier, zoals Lithium dat gebruikt wordt bij psychiatrische stoornissen.
Aangeboren Afwijkingen
Zeldzame aangeboren afwijkingen kunnen leiden tot een slechte werking van de schildklier.
Vroeger kon dit optreden door een te lage inname van jodium door de moeder tijdens de zwangerschap. Men sprak dan van cretinisme: de baby werd geboren met dwerggroei en mentale achterstand. Andere oorzaken zijn een onvolledige ontwikkeling van de schildklier of van de hypofyse.
Cretinisme komt gelukkig niet meer voor in onze contreien omwille van een vroege opsporing en tijdig ingrijpen.
Secundaire Hypothyreoïdie
Bij deze zeldzame vormen van hypothyreoïdie ligt het probleem niet in de schildklier zelf, maar erbuiten. De meest voorkomende oorzaak is een te lage productie van thyroïd stimulerend hormoon (TSH) door een goedaardige tumor van de hypofyse.